Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2014

ΣΥΝΝΕΦΑ ΠΟΛΕΜΟΥ ΜΕ ΟΣΜΗ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ

Στη διάρκεια των τελευταίων δυο ετών οι ελληνοτουρκικές σχέσεις κατρακύλησαν στην προ του καλοκαιριού του 1999 κατάσταση.
Το ενδεχόμενο ενός «θερμού επεισοδίου» γίνεται ολοένα μεγαλύτερο κι ο κίνδυνος να κακοφορμίσει και να εξελιχτεί σε πόλεμο διόλου αμελητέος.
Η ελληνική κι η κυπριακή κυβέρνηση εισπράττουν τα επίχειρα της υπερτίμησης του «όπλου των υδρογονανθράκων» και των μύθων με τους οποίους βαυκαλιζόμαστε, δεκαετίες τώρα, Έλληνες κι Ελληνοκύπριοι. 

Στο χθεσινό φύλλο της εφημερίδας FINANCIAL TIMES  δημοσιεύεται ένα ενδιαφέρον άρθρο, στο οποίο διατυπώνεται η εκτίμηση πως στην Ανατολική Μεσόγειο τείνει να διαμορφωθεί μια αντιτουρκική συμμαχία, με στόχο, σε πρώτη φάση, τον αποκλεισμό της Τουρκίας από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
Είναι γεγονός ότι τα τελευταία δυο χρόνια, τόσο η κυβέρνηση Σαμαρά, όσο και οι κυβερνήσεις Χριστόφια - Αναστασιάδη δεν έκρυψαν ούτε στιγμή την πρόθεσή τους, μέσω της προσέγγισης με το Ισραήλ, σε πρώτη φάση, και με την Αίγυπτο, μετά την πραξικοπηματική ανατροπή του εκλεγμένου προέδρου της χώρας από το Στρατό, στη συνέχεια, για αποκλεισμό της Τουρκίας από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων.
Η μεν κυβέρνηση Σαμαρά είδε σε αυτή τη στρατηγική  την ευκαιρία μιας ρεβάνς για την άτακτη ανάκρουση πρύμνας και την εγκατάλειψη σε μια νύχτα του «εθνικοπατριωτικού σχεδίου» για ανακήρυξη ΑΟΖ - χωρίς την παραμικρή προηγούμενη διαβούλευση με την Τουρκία - στο Αιγαίο, το Μάρτιο του 2013, όταν ο υφυπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ ενημέρωσε τον Αλέξη Τσίπρα ότι τέτοια ενέργεια θα προκαλούσε «τη βίαιη αντίδραση της Τουρκίας».
Οι δε κυβερνήσεις των Χριστόφια - Αναστασιάδη είδαν σε αυτή τη στρατηγική τη χρυσή ευκαιρία να επιβάλουν στην Τουρκία μια λύση του Κυπριακού κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των Ελληνοκυπρίων.
Κινούμενοι Έλληνες και Ελληνοκύπριοι σε αυτή την κατεύθυνση αγνόησαν προκλητικά, τόσο τα οικονομικά δεδομένα, όσο και τις προθέσεις της αμερικανικής διπλωματίας σχετικά με την εκμετάλλευση των επίμαχων κοιτασμάτων.
Επίσης αγνόησαν προκλητικά τις δυνατότητες αντίδρασης της Τουρκίας και το δυσμενή, πρωτίστως λόγω της χρεοκοπίας και των δυο χωρών, γι' αυτές στρατιωτικό συσχετισμό δυνάμεων καθώς, σε περίπτωση σύρραξης, το ενδεχόμενο να είναι καθηλωμένη στο έδαφος η μισή ελληνική πολεμική αεροπορία, ελλείψει καυσίμων, ανταλλακτικών και πυρομαχικών είναι παραπάνω από πιθανό (βλ. Η ΕΝΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ ΟΙ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ και ΚΥΠΡΙΑΚΟ: ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ ΧΑΜΗΛΩΝ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΟΥΣ)
Ως προς τα οικονομικά δεδομένα ήταν εξ αρχής σαφές ότι η οικονομικότερη μεταφορά του αερίου της ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη είναι με αγωγό στην ξηρά μέσω Τουρκίας. Και για το λόγο αυτό η προτιμότερη για τις εταιρείες που έχουν πάρει τα δικαιώματα εξόρυξης.
Αντ' αυτού η κυπριακή κυβέρνηση έδωσε προτεραιότητα στην κατασκευή σταθμού υγροποίησης στην Κύπρο, έως ότου, πριν δεκαπέντε μέρες, εκπρόσωπος της κοινοπραξίας που έχει αναλάβει τις έρευνες για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου εξήγησε, στη Λευκωσία ότι οι γνωστές ποσότητες αερίου δεν επιτρέπουν μια τόσο ακριβή επένδυση
Έκτοτε Αθήνα και Λευκωσία επιδίδονται σε ασκήσεις επί χάρτου με παρανοϊκά σενάρια, είτε για κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού από την Κύπρο στην Κρήτη και από εκεί στην ηπειρωτική Ελλάδα, είτε για κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού μέχρι την Αίγυπτο, όπου υπάρχουν μονάδες υγροποίησης αερίου.
Ως προς τις προθέσεις της αμερικανικής διπλωματίας, η δήλωση του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν, που παραθέτει το σχετικό άρθρο της FINANCIAL TIMES είναι ενδεικτική: «Εμπεριέχει (το φυσικό αέριο) την υπόσχεση για ενίσχυση της σταθερότητας και της ευημερίας, μέσα από τη συνεργασία του Ισραήλ, της Τουρκίας, της Ελλάδας, της Κύπρου και, ελπίζουμε, μια μέρα, και του Λιβάνου...επίσης έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης». 
Σε αυτό το πλαίσιο είναι σαφές πως η μόνη πιθανή πολιτική αντίδραση των ΗΠΑ - και όχι μόνο - σε μια ελληνοτουρκική κρίση, θα είναι μια πολιτική ίσων αποστάσεων. Εξ ου και η σύμπνοια προς αυτή την κατεύθυνση, του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ, του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ και, φυσικά, της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 
Σε ό,τι δε αφορά στους στρατιωτικούς συσχετισμούς, η κατάσταση για τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις είναι γνωστή κι ανάλογη της κατάστασης των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων το 2002, όταν χρεοκοπημένη ήταν η Τουρκία.
Υπό αυτές τις συνθήκες η προώθηση ενεργειών που μοιραία θα προκαλούσαν την έντονη αντίδραση της Τουρκίας, μηδέ των στρατιωτικών μέσων εξαιρουμένων, προσκρούει σε κάθε έννοια λογικής. 
Εκτός κι αν η ελληνική και η κυπριακή κυβέρνηση πιστεύουν ότι θα «καθαρίσουν» το Ισραήλ και η Αίγυπτος για πάρτη τους, πράγμα που, στην καλύτερη των περιπτώσεων, συνιστά αφέλεια. Διότι, μπορεί οι Αιγύπτιοι στρατοκράτες να έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς με την Τουρκία, όμως η επιχειρησιακή ικανότητα των δυνάμεών τους περιορίζεται σε καθήκοντα εσωτερικής καταστολής. Όσο για το Ισραήλ, θέλει πολλή φαντασία για να πιστεύει κανείς ότι θα διαθέσει στρατιωτικές δυνάμεις σε μια ελληνοτουρκική σύγκρουση.

Τίποτα από όλα τα παραπάνω δεν ήταν άγνωστο. Όμως τόσο η ελληνική, όσο και η ελληνοκυπριακή κυβέρνηση, τα αγνόησαν επιδεικτικά, συμπεριφερόμενες ως υπερδυνάμεις. Ογκώδης άγνοια; Θηριώδης βλακεία; Ή μήπως συνδυασμός και των δυο εδραζόμενος στη βαθιά πεποίθηση της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ελλήνων ότι είμαστε ο περιούσιος λαός του Θεού;
Σε αυτό το πλαίσιο ο κλονισμός της υγείας του Νίκου Αναστασιάδη, - ενός πολιτικού που, παρά τα σοβαρά του λάθη στο χειρισμό του εν λόγω ζητήματος, είναι μακράν ο σοβαρότερος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας - και η προβλεπόμενη μακρά απουσία του για λόγους υγείας, δεν προοιωνίζει τίποτα το θετικό, μιας και αφήνει μοναδικό παίκτη τον Αντώνη Σαμαρά.
Ο οποίος, στη διάρκεια της πολιτικής του σταδιοδρομίας υπήρξε πάντα πρωταθλητής καρπαζοεισπράκτορας. Και όταν μεν πουλάει τζάμπα μαγκιά στην Τρόικα, μπορεί οι συνέπειες να είναι σοβαρές, είναι όμως ανατάξιμες. Αν όμως προκαλέσει πόλεμο, που είναι ικανός να το κάνει, μόνο και μόνο  επειδή θεωρεί εαυτόν σύγχρονο Ελευθέριο Βενιζέλο και για να παρατείνει την παραμονή του στην εξουσία, τα πράγματα γίνονται σοβαρά. Γιατί αυτή τη φορά το τίμημα δε θα είναι παραπάνω φόροι, αλλά νεκροί, πρόσφυγες και, πιθανότατα, σημαντικές εδαφικές απώλειες για την Ελλάδα (η Κυπριακή Δημοκρατία απλώς θα πάψει να υφίσταται).
Εδώ πρέπει να επισημανθεί και ο κίνδυνος η κρίση αυτή να σκάσει στα χέρια της επόμενης κυβέρνησης που, βάσει των δημοσκοπήσεων, θα έχει βασικό κορμό το ΣΥΡΙΖΑ.
Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα κληθεί να διαχειριστεί, κατά πάσα πιθανότητα ένα δύσκολο διμέτωπο αγώνα. Και ο κίνδυνος να παρασυρθεί από τις βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις περί «περιούσιου λαού του θεού» είναι υπαρκτός, ιδίως στην περίπτωση που θα έχει ως σύμμαχο τους ΑΝΕΛ (πράγμα εξόχως απευκταίο για κάθε λογικό άνθρωπο, αλλά σε αυτές τις συνθήκες όλα γίνονται πιθανά).
Το ότι σε ερώτηση επί του θέματος ο εκπρόσωπος τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Σκουρλέτης απάντησε ότι  «απόλυτη προτεραιότητα είναι η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης» είναι ενθαρρυντικό. Αλλά δε προσφέρεται και για βεβαιότητες, στους επόμενους πολύ ρευστούς μήνες.

Γιάννης Χρυσοβέργης

Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2014

Η ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ, Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΜΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ

 Παγιδευμένη αφ' ενός στους ευσεβείς της πόθους και στην επικοινωνιακή της πολιτική και αφ' ετέρου στην μη τήρηση όσων έχει δεσμευτεί - με τη συμφωνία του Νοεμβρίου 2012 με την Τρόικα -  η κυβέρνηση, εκλιπαρεί τους δανειστές για πίστωση χρόνου και για επιστροφή της Τρόικας.

Το «success story», σε συνδυασμό με την οργανωμένη αναβλητικότητα στην εφαρμογή των όσων σφαγιαστικών για την κοινωνία μέτρων προέβλεπε ρητά η συμφωνία με την Τρόικα και τα οποία, προσβάλλοντας βάναυσα την κοινή λογική και βιάζοντας την ελληνική γλώσσα είχαν βαφτιστεί «μεταρρυθμίσεις», υπήρξε από τις αρχές του 2013 ο ένας από τους δυο πυλώνες  της πολιτικής της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου (1).  
Όλο αυτό το διάστημα η κυβέρνηση προσπαθούσε να κερδίσει χρόνο, ωραιωποιώντας οικονομικά μεγέθη που δεν επιδέχονται μακιγιάρισμα - μιας και χάρη σε μια από τις λίγες ορθές επιλογές του Γιώργου Παπανδρέου, που μετέτρεψε τη χειραγωγούμενη Εθνική Στατιστική Υπηρεσία σε ανεξάρτητη αρχή με την επωνυμία Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), η κυβέρνηση δε μπορεί πλέον να «πειράζει» κατά βούληση τα  στατιστικά στοιχεία - και καθυστερώντας τις οδυνηρές και πολιτικά επιζήμιες αποφάσεις , που αφορούσαν στην πλήρη απελευθέρωση των απολύσεων, στην άρση της προστασίας της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς, στις αυτόματες περικοπές συντάξεων κ.λ.π.
Έτσι, θριαμβολόγησε για το «πρωτογενές πλεόνασμα», πανηγύρισε έξαλλα την «επάνοδο της χώρας στις αγορές» την περασμένη άνοιξη - μια κίνηση που ήταν λογικό να γίνει, αλλά που, επειδή ακριβώς ήταν δοκιμαστική, δεν έπρεπε να συνοδευτεί από πανηγυρισμούς - προανήγγειλε, εν χορδαίς και οργάνοις, την «πρόωρη έξοδο της χώρας από το Μνημόνιο» και γιόρτασε, την επιστροφή, μετά από έξι χρόνια ύφεσης, της χώρας στην άνάπτυξη.
Δυστυχώς όμως υπάρχουν κάποιοι αριθμοί, οι οποίοι διέψευδαν οικτρά τους κυβερνητικούς πανηγυρισμούς και ήταν θέμα χρόνου να σπάσει η φούσκα του «success story».
Ας ξεκινήσουμε από τα διαβόητα  «πρωτογενή πλεονάσματα» του 2013, που ανήλθε σε 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ(2) και του 2014, που στο δεκάμηνο Ιανουαρίου Οκτωβρίου άγγιξε τα 2,405 δισεκατομμύρια ευρώ (3). Αυτά περιλαμβάνουν και τα 20 τουλάχιστον δισεκατομμύρια ευρώ των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο, οι οποίες δημιουργήθηκαν στη θητεία αυτής της κυβέρνησης. Και ναι μεν λογιστικά εγγράφονται στο ενεργητικό του κρατικού ισολογισμού, όμως δεν υπάρχουν στα ταμεία του Κράτους.
Ας δούμε τώρα την «επιστροφή στην ανάπτυξη», μετά από έξι χρόνια ύφεσης. Η επιστροφή αυτή συνοδεύεται από αποπληθωρισμό για 20 συνεχόμενους μήνες (4), από μείωση των εξαγωγών και αύξηση των εισαγωγών για 15 συνεχόμενους μήνες (5), από μείωση της βιομηχανικής παραγωγής το Σεπτέμβριο κατά 5,1% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2013 (6), από μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας το Σεπτέμβριο κατά 7,1% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2013 (7), με το επιτόκιο του δεκαετούς ομολόγου σταθερά πάνω από το 8%,  και με το 7,4% των παιδιών υποσιτισμένα (8).
Βεβαίως αυξήθηκαν οι τουριστικές αφίξεις κατά 22,3% στην  περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2014, όμως ο κύκλος εργασιών των τουριστικών επιχειρήσεων αυξήθηκε μόλις κατά 11,1% (9). Επ' αυτού ενδεικτικά είναι και τα στοιχεία της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) σχετικά με τις επιπτώσεις του τουρισμού στο λιανεμπόριο (10). Με βάση αυτά τα στοιχεία ο κύκλος εργασιών των εμπορικών επιχειρήσεων στις τουριστικές περιοχές μειώθηκε παρά την αύξηση των τουριστικών αφίξεων. Χαρακτηριστικό είναι δε το παράδειγμα της Χαλκιδικής, όπου, ενώ οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά 15%, ο κύκλος εργασιών του λιανεμπορίου μειώθηκε κατά 30%.
Είναι επίσης γεγονός ότι η ανεργία έχει σταματήσει να αυξάνεται (11) και δείχνει κάποια πρώτα σημάδια αποκλιμάκωσης (25,9% τον Αύγουστο του 2014, έναντι 27,8% τον Αύγουστο του 2013). Όμως στον αριθμό των ανέργων δεν περιλαμβάνονται οι 50.000 των μακροχρόνια ανέργων, οι οποίοι εντάσσονται στα εξάμηνα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας, χωρίς ένσημα, με μόνη παροχή ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη και αντί αμοιβής ένα προνοιακό επίδομα 350-400 ευρώ μηνιαίως (προγράμματα αναμφισβήτητα χρήσιμα, που όμως δε μπορούν να θεωρηθούν απασχόληση). Η απένταξή των ανθρώπων αυτών από τους εργαζόμενους οδηγεί την ανεργία στο 26,9%-27%.
Ακόμα χειρότερες είναι οι προοπτικές αποκλιμάκωσής της. Σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας για την Ελλάδα (12), με την αισιόδοξη πρόβλεψη μέσης ετήσιας ανάπτυξης κατά 2%, η ανεργία θα επανέλθει στο προ κρίσης επίπεδο το 2027. Τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα αν η δημιουργία θέσεων εργασίας αυξάνεται με ετήσιο ρυθμό 1,3% (ο μέσος ευρωπαϊκός ρυθμός της προ της κρίσης δεκαετίας). Στην περίπτωση αυτή η ανεργία θα φθάσει στο προ της κρίσης επίπεδο, μόλις το 2034.
Όλα αυτά τα στοιχεία της πραγματικής οικονομίας προκάλεσαν το σκάσιμο της φούσκας του «success story» και τη δημοσκοπική κατρακύλα των δυο εταίρων της κυβέρνησης.
Δίπλα σε αυτά όμως βρίσκεται και ένα τραγικό τους λάθος. Πίστεψαν ότι η υποστήριξη που, σκανδαλωδώς, τους παρείχαν οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι και τα χτυπήματα στην πλάτη, των Ευρωπαίων ηγετών, σήμαιναν μια χωρίς όρους υποστήριξη και θεώρησαν δεδομένη την πίστωση χρόνου για την μη υλοποίηση των δεσμεύσεων που είχαν αναλάβει έναντι των δανειστών. Πλανήθηκαν πλάνην οικτράν. 
Διότι δεν αντελήφθησαν ότι η υποστήριξη αυτή δεν οφείλονταν σε άλλους λόγους, παρά στο γεγονός ότι είχαν δεσμευτεί να μετατρέψουν την Ελλάδα σε «ειδική οικονομική ζώνη», με μισθούς Κίνας, εργασιακά και ατομικά δικαιώματα Κίνας, περιβαλλοντική προστασία Κίνας. Πίστεψαν πως οι Ευρωπαίοι εταίροι τους θα τους αντιμετώπιζαν ως «δικά τους καθάρματα» (13)
Τώρα οι αντισυμβαλλόμενοί τους απαιτούν, με τίμημα ένα ντροπιαστικό τέλος της πολιτικής σταδιοδρομίας των κυβερνώντων, την εφαρμογή των υποσχέσεών τους.  Και δεν πρόκειται να κάνουν πίσω στην απαίτηση τους, προκειμένου να αρχίσουν τη διαπραγμάτευση με την επόμενη κυβέρνηση, από όσο το δυνατόν πιο χαμηλά. 


 Γιάννης Χρυσοβέργης

Σημειώσεις
(1) Στον δεύτερο πυλώνα της κυβερνητικής πολιτικής, την καλλιέργεια εμφυλιοπολεμικού κλίματος, μέσω της ταύτισης της αξιωματικής αντιπολίτευσης με την «τρομοκρατία» και της διασποράς, από τα καθεστωτικά ΜΜΕ, ψευδών ειδήσεων σε βάρος της έχουμε αναφερθεί κατ' επανάληψη.
(2) Ανακοίνωση EUROSTAT, 23 Απριλίου 2014.
(3) Ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ, 13 Νοεμβρίου 2014.
(4) Τον Σεπτέμβριο ο αποπληθωρισμός έφθασε το -0,8%. Ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, 10 Νοεμβρίου 2014.
(5) Τον Σεπτέμβριο οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 8,7% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2013, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 7,4%. Ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, 7 Νοεμβρίου 2014.
(6)  Ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, 10 Νοεμβρίου 2014.
(7)  Ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, 10 Νοεμβρίου 2014.
(8) Ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, 18 Νοεμβρίου 2014.
(9) Δελτίο Τύπου της Τράπεζας της Ελλάδος, 21 Νοεμβρίου 2014. 
(10) Δελτίο Τύπου ΕΣΕΕ, 9 Σεπτεμβρίου 2014.
(11) Ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, 13 Νοεμβρίου 2014.
(12) Διεθνής Οργανισμός Εργασίας, Παραγωγικές Θέσεις Εργασίας για την Ελλάδα, σ. 3.
(13) Προσφιλής χαρακτηρισμός του Χένρι Κίσιντζερ για τους κάθε λογής φιλοδυτικούς δικτάτορες της δεκαετίας του '60 και του '70.




Δευτέρα 10 Νοεμβρίου 2014

Η ΕΝΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ ΟΙ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ

Εν μέσω κλιμακούμενης κρίσης στη Μέση Ανατολή, η Τουρκία επιλέγει την όξυνση στην Κύπρο, προκαλώντας έκδηλη ανησυχία σε ελληνική και κυπριακή κυβέρνηση.
Οι οποίες  αιφνιδιασμένες  αντιδρούν με τρόπο που δείχνει απουσία στόχων και στρατηγικής έναντι της Τουρκίας.

Η τουρκική βίαιη αντίδραση στην έναρξη των ερευνών της κυπριακής κυβέρνησης για υδρογονάνθρακες έπιασε στον ύπνο  τόσο την ελληνική όσο και την κυπριακή πλευρά.
Οι μέχρι τώρα αντιδράσεις των δυο κυβερνήσεων αποδεικνύουν ότι, σε μια περίοδο όπου τα δεδομένα μεταβάλλονται καθημερινά, η ελληνική και η κυπριακή κυβέρνηση είχαν βασίσει τη στρατηγική τους σε μια σειρά από λανθασμένες ή υπερεκτιμημένες παραδοχές και στην υποτίμηση της σημασίας της κρίσης στη Μέση Ανατολή.
Η πρώτη από αυτές ήταν πως αρκούσε η ανάθεση των ερευνών για τα κοιτάσματα των υδρογονανθράκων σε ισραηλινά και αμερικανικά συμφέροντα για την αποτροπή μιας βίαιης τουρκικής αντίδρασης.
Η δεύτερη αφορούσε στην πεποίθηση ότι, από τη στιγμή που τα κυπριακά κοιτάσματα υδρογονανθράκων, έμελλε να συνεισφέρουν σημαντικά  - πράγμα το οποίο μέχρι τώρα μάλλον δεν έχει αποδειχθεί με τρόπο μη αποδεχόμενο αμφισβήτηση - στην ενεργειακή ανεξαρτητοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Ρωσία, τυχόν παρεμπόδιση της εκμετάλλευσής τους από την Τουρκία θα προκαλούσε την άμεση και έντονη αντίδραση σύσσωμης της Δύσης.
Με αυτές τις δυο παραδοχές η ελληνική και η κυπριακή κυβέρνηση πορεύτηκαν σε πλήρη μακαριότητα εδώ και δυο σχεδόν χρόνια, αγνοώντας προκλητικά όλες τις ενδείξεις.
Η ελληνική κυβέρνηση δεν έλαβε υπ' όψιν της ότι η κατηγορηματική άρνηση των ΗΠΑ να δεχτούν την μονομερή ανακήρυξη ελληνικής ΑΟΖ στο Αιγαίο - η οποία μάλιστα εκδηλώθηκε με τη μορφή «προειδοποίησης» του Αμερικανού υφυπουργού εξωτερικών προς τον Αλέξη Τσίπρα, στη διάρκεια εθιμοτυπικής τους συνάντησης, ότι «τυχόν μονομερής ανακήρυξη ελληνικής ΑΟΖ στο Αιγαίο θα προκαλέσει τη βίαιη αντίδραση της Τουρκίας» - θα μπορούσε να σημαίνει επίσης και την απροθυμία τους να ασκήσουν πίεση στην Τουρκία σε περίπτωση ανάλογης κρίσης στην Κύπρο.
Ακόμα η ελληνική, αλλά και οι κυπριακές κυβερνήσεις των Χριστόφια - Αναστασιάδη, υιοθέτησαν μια στατική άποψη για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, που τις ήθελε «ψυχρές» λόγω της  «κρίσης των Τουρκοϊσραηλινών σχέσεων». 
Το ότι οι Αμερικανοί δεν χαίρονται για την πολιτική ανεξαρτησία του Ερντογάν δε χωράει αμφιβολία. Όμως από αυτό μέχρι το σημείο να μη βλέπει κανείς ότι ο Ερντογάν όλα αυτά τα χρόνια - με εξαίρεση της άρνησή του, το 2003,  να επιτρέψει τη διέλευση αμερικανικών χερσαίων δυνάμεων από τη χώρα του για να επιτεθούν στο Ιράκ από βορρά - ουδέποτε έχει συγκρουσθεί με τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή, υπάρχει τεράστια απόσταση. Και είναι απορίας άξιο το γιατί, τόσο η ελληνική, όσο και οι κυπριακές κυβερνήσεις, βαυκαλίζονταν όλο αυτό το διάστημα με την πεποίθηση ότι «αν οι Τούρκοι κάνουν τους άγριους θα βρουν μπροστά τους το Ισραήλ και τις ΗΠΑ».
Πολύ χειρότερα δε, αγνόησαν προκλητικά την καταιγιστική κλιμάκωση της κρίσης στη Συρία και στο Ιράκ, με όλες τις ανακατατάξεις που αυτή θα μπορούσε να επιφέρει στη στρατηγική σημασία της μιας ή της άλλης χώρας.
Βρέθηκαν έτσι αμφότερες χωρίς ξεκάθαρη τακτική - για στρατηγική ούτε λόγος να γίνεται - απέναντι στην αποστολή του ερευνητικού σκάφους Barbaros, με τη συνοδεία πλοίων του στόλου στην κυπριακή ΑΟΖ. Τρέμουν ένα θερμό επεισόδιο, διότι αρχίζουν να αντιλαμβάνονται πως αυτό, αφ' ενός δεν είναι απίθανο, αφ' ετέρου υπάρχει κίνδυνος ουδείς να το αποτρέψει, αν και ουδείς στη Δύση το επιθυμεί. Και βεβαίως, με δεδομένη την οικονομική κατάσταση Ελλάδας και Κύπρου, η πολιτική έκβαση ενός θερμού επεισοδίου είναι προδιαγεγραμμένη.
Η θέση Ελλάδας και Κύπρου υπό αυτές τις συνθήκες είναι δεινή. Η αντίδραση του νέου γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στις εκκλήσεις Βενιζέλου για «κατανόηση των ελληνικών θέσεων», μιας και η Ελλάδα «ακόμα και σε συνθήκες κρίσης δαπανά για την άμυνα πολύ παραπάνω από το 2% που ζητά από τα κράτη μέλη η Συμμαχία», ήταν μια παραίνεση  «προς όλα τα μέρη να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, διότι η Συμμαχία πρέπει να αντιμετωπίσει εξωτερικές απειλές, τη Ρωσία και το Ισλαμικό Κράτος, και πρέπει να είναι ενωμένη».
Στο ίδιο κλίμα, αν και πιο διπλωματικές, ήταν οι αντιδράσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ στις ελληνικές και κυπριακές εκκλήσεις για πιέσεις προς την Τουρκία.
Σε αυτό το πλαίσιο γίνεται σαφές πως το δίλημμα που τίθεται για την ελληνική και την κυπριακή κυβέρνηση είναι αν θα υποχωρήσουν για να μη γίνει θερμό επεισόδιο ή αφότου γίνει θερμό επεισόδιο.
Είναι επίσης σαφές ότι τα περιβόητα κοιτάσματα της κυπριακής ΑΟΖ κινδυνεύουν να γίνουν από εργαλείο πίεσης προς την Τουρκία θηλειά στο λαιμό της ελληνικής και της κυπριακής κυβέρνησης (Βλ. ΚΥΠΡΙΑΚΟ: ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ ΧΑΜΗΛΩΝ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΟΥΣ)
Σε αυτό ακριβώς το κλίμα και με την Τουρκία να θέτει ευθέως ζήτημα «είτε συνεκμετάλλευσης των κοιτασμάτων από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, είτε θεσμοθέτηση της διχοτόμησης του νησιού», Ελλάδα και Κύπρος καλούνται να προσδιορίσουν ποιο είναι το αποδεκτό όριο απωλειών και τι ακριβώς ανταλλάγματα, ποσοτικά και ποιοτικά, επιθυμούν, στη διαπραγμάτευση για το μέλλον της Κύπρου.
Καλό θα ήταν δε, με δεδομένο ότι η όποια λύση θα είναι πολύ χειρότερη για τους Ελληνοκύπριους από το Σχέδιο Ανάν, που μετά βδελυγμίας απέρριψαν πριν από δέκα χρόνια, να αρχίσει η συζήτηση μήπως η διχοτόμηση με κάποιους όρους, οι οποίοι πρέπει να προσδιοριστούν, είναι μια πιο αποδεκτή λύση.
Βεβαίως, στην περίπτωση της διχοτόμησης οι μεγάλοι χαμένοι θα είναι οι Τουρκοκύπριοι, μιας και, ανεπαισθήτως και παραδόξως, η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (που εμείς οι Έλληνες αποκαλούμε «ψευδοκράτος») έχει κατακτήσει περισσότερη και ποιοτικότερη Δημοκρατία από την Τουρκία. Αυτό όμως είναι άλλου παππά Ευαγγέλιο. Και το χειρότερο, μη εκμεταλλεύσιμο από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Η «περήφανη απόρριψη» του Σχεδίου Ανάν έχει αφήσει κι εδώ το αποτύπωμά της.

Γιάννης Χρυσοβέργης