Για δωδέκατη μέρα πολλές χιλιάδες διαδηλωτών κατέκλυσαν την πλατεία Συντάγματος και τις κεντρικές πλατείες των υπολοίπων μεγάλων πόλεων σε διαδηλώσεις κατά του νέου Μνημονίου. Στο διάστημα αυτό οι διαδηλωτές έχουν αρχίσει να αναπτύσσουν διακριτές πολιτικές και πολιτισμικές στάσεις, αν και διαμετρικά αντίθετες μεταξύ τους. Αυτό που, προς το παρόν, τους ενώνει, είναι η απόφαση ν' αντισταθούν στο γκρέμισμα της ζωής τους. Το αν θα το πετύχουν ή όχι είναι ζητούμενο. Προς το παρόν δυο πράγματα είναι σίγουρα. Το πρώτο είναι πως η Κυβέρνηση έχει χάσει κάθε επαφή με την κοινωνία. Το δεύτερο είναι πως, ό,τι κι αν συμβεί, το πολιτικό σκηνικό θα ανατραπεί εκ βάθρων. Με άγνωστες συνέπειες και κατάληξη.
Πόσοι ήταν;
Σίγουρα πολλές δεκάδες χιλιάδες. Ίσως και 100.000, ίσως και πολύ περισσότεροι. Από τις 06.00 το απόγευμα ως τις 10.00 το βράδυ, άνθρωποι κάθε ηλικίας, νεαρά ζευγάρια με παιδιά στο καροτσάκι, ηλικιωμένοι, μεσήλικες, νεαροί, συνέρρεαν στην Πλατεία Συντάγματος και στους γύρω δρόμους, περιφέρονταν εν μέσω σφυριγμάτων, γιούχας και φασκέλων προς την κατεύθυνση της Βουλής και συνεχών ανακοινώσεων από τα μεγάφωνα της Διαρκούς Συνέλευσης της Πλατείας Συντάγματος, πετώντας επιδεικτικά κάτω τις προκηρύξεις του ΠΑΜΕ, που τους καλούσαν «ν' αφήσουν τις σαχλαμάρες και να πυκνώσουν τις τάξεις του τιμημένου ΚΚΕ». Σίγουρα σαφώς περισσότεροι σε σχέση με την περασμένη Κυριακή, χαρούμενοι που ήταν πολλοί, και, το σημαντικότερο, ελπίζοντας ότι το Μνημόνιο μπορεί να μην περάσει.
Απέναντι σε αυτόν τον κόσμο, οι «ηρωικές» δηλώσεις του Πρωθυπουργού ότι «δε λογαριάζει το πολιτικό κόστος» έχουν προφανέστατα αποτέλεσμα διαμετρικά αντίθετο του αναμενομένου. Κοινό συναίσθημα όλων των διαδηλωτών είναι ότι τους εξαπάτησαν. Και δεν μπορούσαν να αισθάνονται διαφορετικά όταν το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις εκλογές του 2009 με το σύνθημα «λεφτά υπάρχουν» για να ασκήσει μια οικονομική πολιτική απείρως πιο βάρβαρη από αυτή ΄που είχε υποσχεθεί η ΝΔ. Ακόμα χειρότερα, εκλαμβάνουν τις πρωθυπουργικές δηλώσεις ως κατάλυση της Δημοκρατίας. Δυστυχώς όμως, για το ΠΑΣΟΚ αλλά και για όλους μας, στην κυβέρνηση αντιμετωπίζουν την κοινωνική κρίση ως ΣΥΡΙΖΙΚΟ πραξικόπημα. Κι αν ο τόσος πολιτικός αυτισμός δεν ήταν επικίνδυνος, σίγουρα θα είχε δώσει λαβή για πληθος ανεκδότων.
Οι δυο πλατείες.
Και πάλι, όπως και κάθε μέρα άλλωστε, ήταν σαφείς δυο διακριτοί πόλοι. Μπροστά στον Άγνωστο Στρατιώτη η γνωστή κλάκα της γιούχας και του υβρεολογίου. Κάτω στο συντριβάνι η διαρκής συνέλευση, με την περιφρούρισή της, τις επιτροπές εργασίας, το πλήθος των πολιτιστικών δρώμενων και την προετοιμασία της βραδινής συνέλευσης που, εδώ και μέρες τώρα, έχει ένα και μόνο θέμα: πώς θα γίνει δυνατό ν' αποκλειστεί η Βουλή και να μη μπορέσουν να προσέλθουν οι βουλευτές και να ψηφίσουν τα μέτρα;
Κι ακόμα περισσότερο ενδιαφέρον έχει το θέμα που ξεκίνησε να συζητιέται και θα συζητηθεί και αύριο: πώς οι διαδηλωτές, τις ημέρες της ψηφοφορίας στη Βουλή, θα κατορθώσουν να αντιμετωπίσουν τα δακρυγόνα χωρίς να εκτραπούν σε βία και χωρίς να δημιουργηθεί πανικός.
Ανάμεσα στους πρώτους και τους δεύτερους περιφέρονταν η πλειοψηφία των διαδηλωτών, πότε γιουχάροντας, πότε παρακολουθώντας με ειλικρινές - χωρίς όμως αυτό να συνεπάγεται για τους περισσότερους και συμμετοχή - ενδιαφέρον τα «παράξενα τεκαταινόμενα γύρω από το συντριβάνι».
Το νέο πολιτικό σκηνικό.
Από τα λόγια των ανθρώπων ένα πράγμα ήταν σαφές: η απόρριψη του πολιτικού κόσμου συνολικά, πράγμα που άλλωστε απεικονίζουν γλαφυρά και οι δημοσκοπήσεις, στις οποίες η αδιευκρίνιστη ψήφος πλησιάζει απειλητικά τη συνολική πρόθεση ψήφου ΠΑΣΟΚ και ΝΔ μαζί.
Θα ήταν εθελοτυφλία να μην παρατηρήσει κανείς ότι οι περισσότεροι από αυτούς που σήμερα απορρίπτουν όλους συλλήβδην τους πολιτικούς ως «κλέφτες» είναι οι ίδιοι που για δεκαετίες τώρα διεκδικούσαν με πάθος το ρουσφέτι, στέλνοντας στα αζήτητα τους λίγους πολιτικούς που τολμούσαν να αντισταθούν στις απαιτήσεις των ψηφοφόρων για «διορισμό στο Δημόσιο».
Γεγονός είναι όμως ότι πλέον συγκροτείται ένα πλειοψηφικό ρεύμα στην κοινωνία βαθύτατα εθνικιστικό και βαθύτατα αντικοινοβουλευτικό. Η μεταπολιτευτική κυρίαρχη πολιτική ιδεολογία, αυτό το μείγμα ευρωπαϊκής βλαχογκλαμουριάς - διεκδίκηση Ολυμπιακών Αγώνων, πανηγύρια για την ένταξη στο ευρώ - και φραγκολεβαντίνικης λαμογιάς, πετιέται στα σκουπίδια.
Αλλά και στην Αριστερά οι αλλαγές προοιωνίζονται τεκτονικές. Από αυτές οι χιλιάδες των νέων που κάθε βράδυ συζητούν με ένα παράξενο μείγμα πάθους, ρεαλισμού και οραματισμού, που έχουν αναδείξει το σεβασμό του συνομιλητή και τη Δημοκρατία σε ύψιστες αξίες, που αναπτύσσουν αριστερή πολιτική επιχειρηματολογία, αλλά που δεν έχουν καμιά οργανική σχέση με την Αριστερά, θα ξεπηδήσει η μελλοντική Αριστερά αυτού του τόπου. Δεν είναι τυχαία η εχθρότητα του ιερατείου του ΚΚΕ απέναντί τους. Αλλά και για το ΣΥΝ τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Μέσα σε δώδεκα μέρες η νεολαία του εξατμίσθηκε, καθώς διαχύθηκε σε αυτό το καινούριο που δημιουργείται. Κι αν, όταν καταλαγιάσει ο κουρνιαχτός, κατορθώσει να ξαναμαζέψει αυτό τον κόσμο, δε θα έχει να κάνει με τους ίδιους ανθρώπους.
Ο κίνδυνος της αυταρχικής εκτροπής
Πριν λίγους μόλις μήνες, και μόνη η αναφορά σε αυτόν προκαλούσε ειρωνικά σχόλια. Όμως, η πλήρης υιοθέτηση, από πλευράς της πλειοψηφίας των πολιτών - όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, αλλά και η συμπεριφορά πολλών διαδηλωτών - του συνόλου της πολιτικής συνθηματολογίας της ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ, καθιστά σαφές ότι μια πολιτική εκτροπή που θα επιβληθεί με την υποστήριξη της πλειοψηφίας των πολιτών είναι θέμα χρόνου. Το αν θα γίνει με τη μορφή στρατιωτικού πραξικοπήματος ή με τη μορφή της εκλογικής νίκης ενός πολιτικού σχηματισμού με τα χαρακτηριστικά που περιγράψαμε παραπάνω είναι δευτερεύον.
Όμως ζητούμενο είναι πλέον και το αν μπορούν να περάσουν τα νέα μέτρα χωρίς αναστολή των συνταγματικά κατοχυρωμένων ελευθεριών. Τι θα συμβεί αν οι διαδηλωτές που θα προσπαθήσουν να μπλοκάρουν τις οδικές αρτηρίες για να εμποδίσουν τους βουλευτές να μεταβούν στη Βουλή είναι τόσοι πολλοί ώστε να πετύχουν το στόχο τους; Θα παραιτηθεί η κυβέρνηση και θα προκηρύξει εκλογές; Ή θα επιβάλει κατάσταση έκτακτης ανάγκης; Αν πάρουμε τοις μετρητοίς τον Πρωθυπουργό πρέπει να είμαστε έτοιμοι για το δεύτερο. Και σ' αυτή την περίπτωση, τό μόνο παρήγορο είναι ότι, τη νύχτα του α' γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών - για τον οποίο είχε δηλώσει πως, αν τα αποτελέσματα δεν ήταν ικανοποιητικά για τους κυβερνητικούς υποψήφιους θα προκηρύξει εκλογές - βάφτισε την ήττα νίκη κι έκανε πως δε συμβαίνει τίποτα.
Γιάννης Χρυσοβέργης
Πόσοι ήταν;
Σίγουρα πολλές δεκάδες χιλιάδες. Ίσως και 100.000, ίσως και πολύ περισσότεροι. Από τις 06.00 το απόγευμα ως τις 10.00 το βράδυ, άνθρωποι κάθε ηλικίας, νεαρά ζευγάρια με παιδιά στο καροτσάκι, ηλικιωμένοι, μεσήλικες, νεαροί, συνέρρεαν στην Πλατεία Συντάγματος και στους γύρω δρόμους, περιφέρονταν εν μέσω σφυριγμάτων, γιούχας και φασκέλων προς την κατεύθυνση της Βουλής και συνεχών ανακοινώσεων από τα μεγάφωνα της Διαρκούς Συνέλευσης της Πλατείας Συντάγματος, πετώντας επιδεικτικά κάτω τις προκηρύξεις του ΠΑΜΕ, που τους καλούσαν «ν' αφήσουν τις σαχλαμάρες και να πυκνώσουν τις τάξεις του τιμημένου ΚΚΕ». Σίγουρα σαφώς περισσότεροι σε σχέση με την περασμένη Κυριακή, χαρούμενοι που ήταν πολλοί, και, το σημαντικότερο, ελπίζοντας ότι το Μνημόνιο μπορεί να μην περάσει.
Απέναντι σε αυτόν τον κόσμο, οι «ηρωικές» δηλώσεις του Πρωθυπουργού ότι «δε λογαριάζει το πολιτικό κόστος» έχουν προφανέστατα αποτέλεσμα διαμετρικά αντίθετο του αναμενομένου. Κοινό συναίσθημα όλων των διαδηλωτών είναι ότι τους εξαπάτησαν. Και δεν μπορούσαν να αισθάνονται διαφορετικά όταν το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις εκλογές του 2009 με το σύνθημα «λεφτά υπάρχουν» για να ασκήσει μια οικονομική πολιτική απείρως πιο βάρβαρη από αυτή ΄που είχε υποσχεθεί η ΝΔ. Ακόμα χειρότερα, εκλαμβάνουν τις πρωθυπουργικές δηλώσεις ως κατάλυση της Δημοκρατίας. Δυστυχώς όμως, για το ΠΑΣΟΚ αλλά και για όλους μας, στην κυβέρνηση αντιμετωπίζουν την κοινωνική κρίση ως ΣΥΡΙΖΙΚΟ πραξικόπημα. Κι αν ο τόσος πολιτικός αυτισμός δεν ήταν επικίνδυνος, σίγουρα θα είχε δώσει λαβή για πληθος ανεκδότων.
Οι δυο πλατείες.
Και πάλι, όπως και κάθε μέρα άλλωστε, ήταν σαφείς δυο διακριτοί πόλοι. Μπροστά στον Άγνωστο Στρατιώτη η γνωστή κλάκα της γιούχας και του υβρεολογίου. Κάτω στο συντριβάνι η διαρκής συνέλευση, με την περιφρούρισή της, τις επιτροπές εργασίας, το πλήθος των πολιτιστικών δρώμενων και την προετοιμασία της βραδινής συνέλευσης που, εδώ και μέρες τώρα, έχει ένα και μόνο θέμα: πώς θα γίνει δυνατό ν' αποκλειστεί η Βουλή και να μη μπορέσουν να προσέλθουν οι βουλευτές και να ψηφίσουν τα μέτρα;
Κι ακόμα περισσότερο ενδιαφέρον έχει το θέμα που ξεκίνησε να συζητιέται και θα συζητηθεί και αύριο: πώς οι διαδηλωτές, τις ημέρες της ψηφοφορίας στη Βουλή, θα κατορθώσουν να αντιμετωπίσουν τα δακρυγόνα χωρίς να εκτραπούν σε βία και χωρίς να δημιουργηθεί πανικός.
Ανάμεσα στους πρώτους και τους δεύτερους περιφέρονταν η πλειοψηφία των διαδηλωτών, πότε γιουχάροντας, πότε παρακολουθώντας με ειλικρινές - χωρίς όμως αυτό να συνεπάγεται για τους περισσότερους και συμμετοχή - ενδιαφέρον τα «παράξενα τεκαταινόμενα γύρω από το συντριβάνι».
Το νέο πολιτικό σκηνικό.
Από τα λόγια των ανθρώπων ένα πράγμα ήταν σαφές: η απόρριψη του πολιτικού κόσμου συνολικά, πράγμα που άλλωστε απεικονίζουν γλαφυρά και οι δημοσκοπήσεις, στις οποίες η αδιευκρίνιστη ψήφος πλησιάζει απειλητικά τη συνολική πρόθεση ψήφου ΠΑΣΟΚ και ΝΔ μαζί.
Θα ήταν εθελοτυφλία να μην παρατηρήσει κανείς ότι οι περισσότεροι από αυτούς που σήμερα απορρίπτουν όλους συλλήβδην τους πολιτικούς ως «κλέφτες» είναι οι ίδιοι που για δεκαετίες τώρα διεκδικούσαν με πάθος το ρουσφέτι, στέλνοντας στα αζήτητα τους λίγους πολιτικούς που τολμούσαν να αντισταθούν στις απαιτήσεις των ψηφοφόρων για «διορισμό στο Δημόσιο».
Γεγονός είναι όμως ότι πλέον συγκροτείται ένα πλειοψηφικό ρεύμα στην κοινωνία βαθύτατα εθνικιστικό και βαθύτατα αντικοινοβουλευτικό. Η μεταπολιτευτική κυρίαρχη πολιτική ιδεολογία, αυτό το μείγμα ευρωπαϊκής βλαχογκλαμουριάς - διεκδίκηση Ολυμπιακών Αγώνων, πανηγύρια για την ένταξη στο ευρώ - και φραγκολεβαντίνικης λαμογιάς, πετιέται στα σκουπίδια.
Αλλά και στην Αριστερά οι αλλαγές προοιωνίζονται τεκτονικές. Από αυτές οι χιλιάδες των νέων που κάθε βράδυ συζητούν με ένα παράξενο μείγμα πάθους, ρεαλισμού και οραματισμού, που έχουν αναδείξει το σεβασμό του συνομιλητή και τη Δημοκρατία σε ύψιστες αξίες, που αναπτύσσουν αριστερή πολιτική επιχειρηματολογία, αλλά που δεν έχουν καμιά οργανική σχέση με την Αριστερά, θα ξεπηδήσει η μελλοντική Αριστερά αυτού του τόπου. Δεν είναι τυχαία η εχθρότητα του ιερατείου του ΚΚΕ απέναντί τους. Αλλά και για το ΣΥΝ τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Μέσα σε δώδεκα μέρες η νεολαία του εξατμίσθηκε, καθώς διαχύθηκε σε αυτό το καινούριο που δημιουργείται. Κι αν, όταν καταλαγιάσει ο κουρνιαχτός, κατορθώσει να ξαναμαζέψει αυτό τον κόσμο, δε θα έχει να κάνει με τους ίδιους ανθρώπους.
Ο κίνδυνος της αυταρχικής εκτροπής
Πριν λίγους μόλις μήνες, και μόνη η αναφορά σε αυτόν προκαλούσε ειρωνικά σχόλια. Όμως, η πλήρης υιοθέτηση, από πλευράς της πλειοψηφίας των πολιτών - όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, αλλά και η συμπεριφορά πολλών διαδηλωτών - του συνόλου της πολιτικής συνθηματολογίας της ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ, καθιστά σαφές ότι μια πολιτική εκτροπή που θα επιβληθεί με την υποστήριξη της πλειοψηφίας των πολιτών είναι θέμα χρόνου. Το αν θα γίνει με τη μορφή στρατιωτικού πραξικοπήματος ή με τη μορφή της εκλογικής νίκης ενός πολιτικού σχηματισμού με τα χαρακτηριστικά που περιγράψαμε παραπάνω είναι δευτερεύον.
Όμως ζητούμενο είναι πλέον και το αν μπορούν να περάσουν τα νέα μέτρα χωρίς αναστολή των συνταγματικά κατοχυρωμένων ελευθεριών. Τι θα συμβεί αν οι διαδηλωτές που θα προσπαθήσουν να μπλοκάρουν τις οδικές αρτηρίες για να εμποδίσουν τους βουλευτές να μεταβούν στη Βουλή είναι τόσοι πολλοί ώστε να πετύχουν το στόχο τους; Θα παραιτηθεί η κυβέρνηση και θα προκηρύξει εκλογές; Ή θα επιβάλει κατάσταση έκτακτης ανάγκης; Αν πάρουμε τοις μετρητοίς τον Πρωθυπουργό πρέπει να είμαστε έτοιμοι για το δεύτερο. Και σ' αυτή την περίπτωση, τό μόνο παρήγορο είναι ότι, τη νύχτα του α' γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών - για τον οποίο είχε δηλώσει πως, αν τα αποτελέσματα δεν ήταν ικανοποιητικά για τους κυβερνητικούς υποψήφιους θα προκηρύξει εκλογές - βάφτισε την ήττα νίκη κι έκανε πως δε συμβαίνει τίποτα.
Γιάννης Χρυσοβέργης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου